Polipy jelita grubego – czy mogą być groźne?
Polipy, czyli uwypuklenia błony śluzowej to rodzaj narośli, która może pojawić się w każdym miejscu na ciele. Tych, ulokowanych w jelicie grubym nie można bagatelizować, ponieważ część z nich wykazuje tendencję do zezłośliwienia się.
Polipy w jelicie grubym
Polipy to najczęściej łagodne zmiany, które mogą się zarówno systematycznie rozrastać, jak i samoistnie zanikać. Ze względu na przyjmowany przez nie kształt, wyróżnia się:
- polipy uszczupułowane – narośl na nóżce
- polipy nieuszczypułowane – narośl powstająca bezpośrednio na powierzchni błony śluzowej
- polipy kosmkowe – nieregularny, wielopostaciowy rozrost.
Polipy w jelicie grubym w zdecydowanej większości przypadków rozwijają się bezobjawowo. Stąd tak duże znaczenie profilaktycznych badań przesiewowych, które niejednokrotnie są jedyną szansą na prawidłową diagnozę. Niemniej wyróżnia się kilka objawów, którego mogą (ale nie muszą!) być świadectwem rozwijających się polipów:
- krwawienie z odbytu
- ból i skurcze w podbrzuszu
- zaburzenia wypróżniania (zaparcia, biegunka)
- silne odczucie parcia na stolec
- odczucie niepełnego wypróżnienia
Powyższe symptomy powinny być powodem do niepokoju i wymagają kontroli lekarskiej.
Diagnozowanie i leczenie polipów jelita grubego
Podstawowym badaniem wykonywanym w przypadku podejrzenia obecności polipów jest kolonoskopia, a jedyną, skuteczną metodą na całkowite usunięcie polipów jest ich wycięcie. W trakcie badania kolonoskopowego lekarz może od razu usunąć małe i pojedyncze polipy. Niemniej, kiedy są one duże i liczne, usuwa się je za pomocą polipektomii. W trakcie tego zabiegu można usunąć od kilku po kilkadziesiąt narośli. Co ważne, za każdym razem (zarówno w przypadku kolonoskopii, jak i polipektomii) lekarz pobiera próbkę do badań histopatologicznych w celu zweryfikowania obecności komórek nowotworowych. Gdy badania potwierdzą obecność nowotworu, w zdecydowanej większości przypadków dochodzi do chirurgicznego wycięcia części jelita (lub całości, w zależności od rozsiewu polipów).
Osoba, u której wykonano zabieg usunięcia polipów jelita grubego powinna co 2-3 lata regularnie wykonywać (profilaktycznie) kolonoskopię oraz pamiętać o odpowiedniej diecie, bogatej w błonnik i odpowiednim nawadnianiu.
Rodzinna polipowatość jelita grubego (FAP)
FAP to choroba dziedziczna, którą wyróżnia duża ilością polipów w jelicie grubym. Te niewyleczone, praktyczne całkowicie zezłośliwią się, przekształcając w nowotwór, dlatego członków rodziny, w której występuje FAP bada się regularnie, nawet jej najmłodszych członków już od 10 roku życia.